mirny diamond mine

ကမာၻေက်ာ္ မာနီ စိန္တြင္းႀကီးဟာ ရုရွားႏုိင္ငံ ဆုိက္ေဘးရီးယားအေရွ႕ပုိင္း Sakha ေဒသက မာနီ(Mirny ) ၿမဳိ႕အနီးမွာတည္ရွိပါတယ္။ သူ႔ကုိ Mirny mine လုိ႔ေခၚသလုိ Mir mine လုိ႔လည္းေခၚပါတယ္။ တြင္း၀င္အက်ယ္ ၃၉၀၀ေပ ရွိၿပီး အနက္ကေတာ့ ၁၇၂၂ေပ ရွိပါတယ္။ ကမာၻေပၚက လူေတြတူးေဖၚခဲ့သမွ်တြင္းႀကီးေတြထဲမွာ ဒုတိယအႀကီးဆုံးျဖစ္ၿပီး စတုတၱအနက္ဆုံးတြင္းလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ပထမအႀကီးဆုံးမုိင္းတြင္းကေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ အက်ယ္ ၂.၅မုိင္ရွိၿပီး မုိ၀က္ခန္႔နက္တဲ့ Bingham Canyon Mine ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာစိန္ေတြရွိေနေၾကာင္း ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့တဲ့ ဆုိဗီယက္ဘူမိေဗဒပညာရွင္ေတြကေတာ့ Ekaterina Elagina, Yuri Khabardin, နဲ႔ Viktor Avdeenko တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ မာနီ စိန္တြင္း ကုိ ၁၉၅၇ခုႏွစ္မွာစတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး စိန္မ်ားတူးေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိစတင္တူးေဖာ္တဲ့ ၇လမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ဒုကၡေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။ ေဆာင္းတြင္းရာသီဥတုအလြန္ျပင္းထန္ၿပီး ေရခဲမွတ္ေအာက္ကိုေရာက္ေနလုိ႔ပါ။ ေအးလြန္းတာေၾကာင့္ မုိင္းတြင္းမွာသုံးတဲ့ ကားဘီတာယာေတြကြဲထြက္သလုိ ေလာင္စာဆီေတြခဲတဲ့အထိျဖစ္ပါတယ္။

တူးေဖာ္ေရးအလုပ္သမားေတြဟာ ဂ်က္အင္ဂ်င္ေတြ နဲ႔ ဒုိင္းနမုိက္ေတြကို အဓိကသုံးကာ တူးခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီစိန္တြင္းဟာ ဆုိဗီယက္ႏုိင္ငံရဲ႕အႀကီးဆုံးသတၱဳတြင္းျဖစ္ၿပီး စိန္အမ်ားဆုံးထြက္ရာမုိင္းတြင္းလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ပ်မ္းမွ်အေနနဲ႔ တစ္ႏွစ္ကုိ အရည္အေသြးျပည့္မီတဲ့ စိန္ကီလုိဂရမ္ေပါင္း ၂ေထာင္(ကာရက္ ၁၀သန္း) ခန္႔ တူးေဖာ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ တူးေဖာ္ခ်ိန္ကစလုိ႔ ၄၅ႏွစ္ၾကာ အေရအေသြးျပည့္မီတဲ့စိန္မ်ားကိုထုတ္လုပ္ေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ထြက္တဲ့စိန္ေတြကေတာ့ အရည္အေသြးျပည့္မီျခင္းမရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒီစိန္တြင္းႀကီးက စိန္မ်ား မ်ားျပားစြာထုတ္လုပ္တဲ့အတြက္ ရုရွားဟာ တတိယ စိန္အထြက္ဆုံးႏုိင္ငံျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၀ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၃ရက္ေန႔မွာေတာ့ ဒီစိန္တြင္းရဲ႕အႀကီးဆုံးစိန္ကုိ တူးေဖာ္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အေလးခ်ိန္ ၃၄၂.၅ကာရက္(၆၈ဂရမ္) ရွိၿပီး26th Congress CPSU လုိ႔ အမည္ေပးလုိက္ၾကပါတယ္။
မာနီစိန္တြင္းေပၚကုိ ေလယာဥ္ပ်ံမ်ား ဟယ္ရီေကာ္ပတာမ်ားျဖတ္ပ်ံသန္းျခင္းကို တားျမစ္ထားပါတယ္။ ဒီတြင္းဟာေလယာဥ္ေတြကို ဆြဲငင္တယ္လုိ႔ ယူဆခဲ့ၾကၿပီး ျဖတ္ပ်ံသန္းခဲ့တဲ့ရဟတ္ယာဥ္တစ္စင္းဟာလည္း တြင္းထဲကို ပ်က္က်ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဆုိဗီယက္ၿပဳိကြဲစဥ္ကာလမွာ ၁ႏွစ္ခန္႔နားခဲ့ေသးၿပီး အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ရုရွားႏုိင္ငံဟာ ျပည္တြင္းကုမၸဏီအနည္းငယ္ကို တူးေဖာ္ခြင့္ေပးခဲ့ကာ စိန္မ်ားဆက္လက္တူးခဲ့ၿပီး ၂၀၀၄ခုႏွစ္မွာေတာ့ အရည္အေသြးမျပည့္တဲ့စိန္ေတြသာ တူးေဖာ္ရရွိတာအျပင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိလည္း အလြန္အမင္းထိခုိက္လာတာေၾကာင့္ မာနီစိန္တြင္းႀကီးကို အၿပီးတုိင္ပိတ္သိမ္းလုိက္ပါေတာ့တယ္။
copy @ သုတဇုန္